Odra Opole powstała 16 czerwca 1945 roku. W jakich rozgrywkach grała i na jakim poziomie, nim w grudniu 1950 roku w wyniku powiększenia 2. ligi centralnej Odra otrzymała zaproszenie do tych rozgrywek? Poniższa tabela w sposób skondensowany pokazuje te pionierskie lata, choć trzeba przyznać, że więcej tu znaków zapytania niż danych. Pod tabelką spróbujemy wyjaśnić co mamy, skąd mamy oraz czego nam brakuje i z jakiego powodu.
Lp |
Sezon |
Poziom |
Nazwa |
Msc |
M |
Pkt |
Z |
R |
P |
Bz |
Bs |
Uwagi |
1 |
1946 |
4 |
B klasa ? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
|
2 |
1946/47 |
3 |
A klasa |
7. |
16 |
16 |
? |
? |
? |
36 |
49 |
|
3 |
1947/48 |
3 |
A klasa gr.2 |
8. |
14 |
4 |
? |
? |
? |
17 |
35 |
|
4 |
1948/49 |
3 |
A klasa gr.2 |
5. |
10 |
8 |
? |
? |
? |
18 |
25 |
|
5
|
1949/50 |
3 |
A klasa gr.2 |
1. |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
|
- |
1950 |
3/2 |
Baraże |
- |
2 |
0 |
0 |
0 |
2 |
1 |
3 |
Brak awansu (Górnik) |
6 |
1950 - jesień |
3 |
A klasa |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
Zaproszenie do 2.ligi |
7 |
1951 |
2 |
2.liga gr.3 |
5. |
14 |
13 |
6 |
1 |
7 |
28 |
26 |
Sezon 1 - lipiec/sierpień - wrzesień 1946
W tym okresie roku 1946 (od lipca lub sierpnia do września) Odra Opole musiała występować w klasie B (choć autorzy Księgi Jubileuszowej "65 lat Opolskiego Związku Piłki Nożnej" nie wymieniają jej w gronie zespołów B klasowych, które przystąpiły do rozgrywek w podokręgach opolskim i prudnickim), gdyż kiedy tworzone są pierwsze oficjalne już rozgrywki w październiku 1946 roku na sezon 1946/1947, wspomniana tu już księga podaje: "Ostatecznie do najwyższej klasy A dostały się z naszego podokręgu przewodzące w stawce w poszczególnych grupach (domyślnie grupy klasy B): Odra Opole, Pogoń Prudnik i Zjednoczenie Prudnik oraz dotychczasowi jej uczestnicy (domyślnie klasa A): Lwowianka Opole i Kresowianka Kluczbork". Identyczną informację znajdziemy w książce "Pogoń Prudnik - Historia Klubu". Autorzy tej pozycji przedstawili również tabele rozgrywek klasy B z 1946 roku, ale tylko z podokręgu prudnickiego. Reasumując szukamy tabeli i wyników Odry Opole w klasie B. Prawdopodobnymi rywalami były drużyny: ZZK Opole, Drożdżownia Wołczyn, Trójka Opole, Chrobry Groszowice, LKS Lubliniec, Leopolia Opole i Klub Milicyjny Opole. Mecze były rozgrywane najprawdopodobniej od lipca lub sierpnia do około 20 września 1946.
Warto tutaj wspomnieć, że rozgrywki piłkarskie w klasie A, B i C obejmowały tzw. Śląsk Opolski, który rozciągał się od Nysy aż do Zabrza, stąd obecność w rozgrywkach ekip z Bytomia, Zabrza Czy Gliwic. Faktycznie w 1946 roku Lwowianka Opole i Kresowianka Kluczbork występowały w klasie A, co potwierdza strona internetowa Szombierek Bytom: "Wreszcie pod koniec czerwca (1946 roku) zdecydowano się utworzyć nową klasę A, złożoną z zespołów: Szombierki i Ludwik Zabrze (z grupy I), Piast Gliwice i Pogoń Zabrze (z grupy II), Lwowianka Opole i Kresowianka Kluczbork (z grupy III). Dodatkowo dokooptowano Liniarnię Bytom. I w tym układzie piłkarze Szombierek okazali się bezkonkurencyjni tracąc podczas rozgrywek tylko 3 punkty (porażka z Piastem i remis z Liniarnią), wygrywając zdecydowanie pozostałe spotkania. Pierwsze miejsce w tabeli klasy A i drugi tytuł mistrza Śląska Opolskiego". Dodatkowo z tego tekstu można wysnuć informacje, że były jeszcze wcześniejsze rozgrywki zapewne pod koniec 1945 roku, w których w grupie III grały Lwowianka Opole i Kresowianka Kluczbork. Z kim grały? Być może właśnie z Odrą Opole? Wtedy powyższą tabelkę musielibyśmy powiększyć przez dodanie "Sezonu 0" w roku 1945.
Sezon 2 - 1946/47
Odra Opole jako zwycięzca klasy B wystąpiła w A-klasie wraz z Piastem Gliwice, Zjednoczeniem Zabrze, Pogonią Zabrze (potem Górnik), Liniarnią Bytom, Lwowianką Opole, Kopalnią Mikulczyce, Pogonią Prudnik, Zjednoczeniem Prudnik, Kresowianką (Cresovia) Kluczbork, Polonią Bytom i Szombierkami Bytom. Dostępne są w bibliografii niestety różne wersje tabel: inną podaje księga jubileuszowa OZPN , inną katowicki "Sport", jeszcze inną strona internetowa Szombierek Bytom. Choć ta ostatnia dotyczy tylko jesieni, gdyż zespoły Polonii i Szombierek Bytom nie zagrały w tych rozgrywkach wiosną, bo skorzystały z zaproszenia do eliminacji rozgrywek krajowych (przeprowadzono je w 1947 roku w trzech grupach, a Polonii udało się awansować do nowej pierwszej ligi na sezon 1948). Wracając do meczów Odry Opole w klasie A w tym sezonie, to nie znamy ich wyników poza meczami z Pogonią Prudnik. Jak podają autorzy książki "Pogoń Prudnik Historia klubu" 13 (?) października 1946 roku Odra Opole pokonała Pogoń 5:4, a w rundzie rewanżowej 20 kwietnia 1947 roku Odra wygrała w Prudniku 4:0. Strona internetowa "Historia Odry Opole" podaje jeszcze jeden wynik Odry z listopada 1946 roku: Odra Opole - Polonia Bytom 2:6. Ostatecznie według OZPN-u Odra zajęła 7. miejsce i w 16 meczach zdobyła 16 punktów. Bramki 36-49. Reasumując szukamy wyników Odry w tym sezonie
Sezon 3 - 1947/48
Odra Opole wystąpiła w 8 zespołowej grupie 1. klasy A. Niestety w 14 meczach zdobyła tylko 4 punkty. Bramki 17-35. Nie mamy wyników Odry z tego sezonu. Szukamy rozstrzygnięć w meczach z Piastem Gliwice, Pogonią Zabrze, Liniarnią Bytom, Polonią II Bytom, Kopalnią Mikulczyce, Planią Racibórz i Chrobrym Groszowice.
Sezon 4 - 1948/49
Odra Opole (od początku 1949 roku pod nazwą Budowlani Opole) zajęła w tym sezonie 5. miejsce w drugiej grupie klasy A (10 meczów 8 punktów, bramki 18-25). Przy okazji tego i poprzedniego sezonu jeszcze jedna kwestia wymaga wyjaśnienia. Otóż wszystkie źródła jako datę fuzji Odry Opole ze Lwowianką podają rok 1948 lub zakończenie sezonu 1947/48. Np. strona "Historia Odry Opole" podaje: "1948 rok - ważne wydarzenie w dziejach klubu, fuzja z najgroźniejszym konkurentem „Lwowianką” Opole po burzliwych dyskusjach wśród działaczy obu klubów. Po szczęśliwym zakończeniu rozmów Franciszek Łańcucki wypowiada słynne słowa: „Odra” tak naprawdę to jest nasz klub, wszystkich opolan, całej Opolszczyzny”. Tymczasem w sezonie 1948/49 w pierwszej grupie A-klasy występuje Lwowianka Opole, a w drugiej jak już wspomniano Odra Opole. Mało tego strona internetowa wikigornik.pl przytacza wynik meczu z 3 kwietnia 1949 roku między Lwowianką Opole, a Górnikiem Zabrze 2:0. Bramki strzelili dla opolan: Śliwiński i Chruszczyński. Może decyzje zapadły wcześniej, a drużyny dograły jeszcze osobno sezon 1948/49? Szukamy więc wyników tego sezonu i szczegółów dotyczących fuzji Odry Opole z Lwowianką Opole.
Sezon 5 - 1949/50
Odra Opole jako Budowlani Opole w sezonie 1949/50 zajęła pierwsze miejsce w drugiej grupie A-klasy. Niestety żadne źródła nie podają tabeli ani wyników meczów. Wiemy tylko, że Budowlani Opole zagrali w barażach ze zwycięzcą pierwszej grupy A-klasy czyli Górnikiem Zabrze o możliwość wystąpienia w eliminacjach do drugiej ligi ogólnopolskiej. Budowlani przegrali oba spotkania w dniach 22 i 25 czerwca 1950 roku - 0:1 i 1:2. Jedyną bramkę dla opolan zdobył Franciszek Klik. I w tym momencie tej historii pojawia się przekłamanie, które prezentują na kartach swoich książek zarówno autorzy Księgi Jubileuszowej OZPN-u, jak i autorzy historii Pogoni Prudnik. Otóż mecze te odbyły się na zakończenie sezonu 1949/50 a nie jak podaje OZPN na zakończenie sezonu 1950/51. Nie były to mecze o awans do II ligi i nie jest prawdą, że zarówno Górnik Zabrze, jak i przegrani w tych meczach czyli Budowlani Opole dzięki powiększeniu II ligi mogli od kwietnia 1951 roku mogli zagrać w II lidze. Historia jest bardziej skomplikowana. Po wygranych barażach Górnik Zabrze w czerwcu 1950 roku zagrał w dniach od 9 lipca do 17 września w eliminacjach do II ligi i zajął 2.miejsce nie dające awansu (awansowała Concordia Knurów). Wrócił więc do gry w A-klasie, ale nie już w lidze opolskiej, lecz katowickiej, gdyż 22 lipca 1950 roku nastąpił nowy podział administracyjny Polski z wyodrębnionymi województwami opolskim i katowickim. Górni Zabrze zagrał jesienną rundę w 4. grupie katowickiej od września do listopada 1950 roku (bardzo dokładna dokumentacja na stronie wikigornik.pl) Okazał się najlepszy i wtedy dopiero przyszła informacja o powiększeniu 2. ligi ogólnokrajowej i zaproszenie do gry w niej od kwietnia 1951 roku (wtedy 1 i 2. liga grała systemem Wiosna - Jesień). Ten przydługi wywód dotyczący Górnika Zabrze obrazuje, że taką samą historię musiała przejść Odra Opole.
Sezon 6 -1950 jesień.
Czyli po przegraniu dwumeczu z Górnikiem w czerwcu 1950 roku Odra musiała przystąpić od września do rozgrywek A-klasy w nowoutworzonym województwie opolskim. Po rundzie jesiennej zapewne była na czele tabeli i dlatego w grudniu 1950 roku otrzymała zaproszenie do rozgrywek 2. ligi ogólnopolskiej, w których od kwietnia 1951 roku zagrała. Nie mamy ani tabeli, ani wyników z tych rozgrywek. Mało tego wszystkie dostępne publikacje tego sezonu w ogóle nie zauważają.
Sezon 7 - 1951
To pierwszy sezon Odry Opole w 2.lidze. Budowlani, bo taką nazwę ciągle jeszcze nosiła Odra Opole zajęli 5. miejsce w 3. grupie zdobywając 13 punktów w 14 meczach. Ten jednak sezon, ze względu na zasięg ogólnokrajowy 2.ligi, jest już w bibliografii dobrze opisany nie tylko z wynikami i tabelami, ale również strzelcami bramek. Przegląd Sportowy- najważniejsza wtedy gazeta sportowa w Polsce składów drużyn w meczach 2. ligowych jednak nie podaje.
Ten pierwszy okres gry Odry Opole od 1945 roku do 1951 na różnych szczeblach rozgrywek lokalnych jest jak można wywnioskować z powyższej retrospekcji słabo udokumentowany i pełny niejasności. Prosimy wszystkich, którzy mają jakiekolwiek materiały z tego okresu o pomoc i podzielenie się z nami tymi danymi. Najwyższa pora uporządkować ten okres w historii Odry Opole i opolskiego piłkarstwa.
Źródło: Marek Leja - Mechnicki Niedzielnik Sportowy - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.